Adaptatie, de transformatie van een literair werk in een film, is een essentieel onderdeel van filmkunst. Een film gebaseerd op een roman, kort verhaal, gedicht of toneelstuk kan de geest van het origineel alleen vastleggen door een zorgvuldige balans tussen kunstzinnige veranderingen en artistieke vrijheden. Om deze reden is het evalueren van een verfilming van een boek meer dan de twee vergelijken en aangeven welke beter is; het vereist een onderzoek naar hoe elk medium zijn effect bereikt. De term ‘aanpassing’ komt van het Latijnse werkwoord ‘aanpassen’, wat betekent passen, wennen aan of aanpassen aan een ander ding of een andere omgeving.
Literaire werken spelen en romans worden vaak verfilmd omdat ze al een gevestigde structuur en karakterontwikkeling hebben die kan worden vertaald naar een filmscript. Een verfilming moet echter worden aangepast aan de eisen van het filmscherm en de verwachtingen van het publiek. Een goed gemaakte aanpassing zal een duidelijk begrip hebben van het doel en het publiek. Een succesvolle aanpassing zal ook de integriteit van zijn formele elementen behouden: thema, karakterisering en stijl. Naast het traditionele kostuumdrama, het historische drama en de epische filmgenres, worden regelmatig meer commerciƫle eigendommen zoals bestverkochte fictie en non-fictie, stripboeken en kinderliteratuur aangepast voor het scherm. Aanpassingen kunnen letterlijk of symbolisch zijn, maar zelfs een symbolische bewerking moet worden aangepast aan de eisen van het filmscherm en de verwachtingen van het publiek.
Sommige werken zijn vooral aantrekkelijk voor filmproducenten omdat ze een uitstraling hebben van ‘historisch belangrijk’. Voorbeelden zijn een toneelstuk van Shakespeare, de roman van Jane Austen of een sprookje. Bovendien zijn sommige werken zo populair dat ze culturele iconen zijn geworden die tijd en plaats overstijgen. Om deze redenen worden deze werken vaak verfilmd, soms meerdere keren, om te profiteren van hun populariteit en een groter publiek aan te spreken. Dit soort aanpassingen worden vaak erfgoedfilms genoemd. Transformatieve aanpassingen kunnen traditionele literaire werken helpen herpositioneren door ze relevanter te maken voor het hedendaagse tijdperk.
Door een werk van Shakespeare of Dickens in een andere cultuur te plaatsen, of door gekleurde acteurs te casten als personages uit een vroege negentiende-eeuwse Britse roman, probeert Transformative Adaptations de tijdloosheid van de boodschappen en thema’s van de werken te onderstrepen. Hoewel sommige literaire werken en genres meer geschikt zijn voor film dan andere, is het proces van het aanpassen van een boek of ander bronmateriaal aan film geen sinecure. Om deze reden is het belangrijk om rekening te houden met de intenties van de filmmakers en het publiek bij het evalueren van een verfilming. Dit zal een diepere waardering van de film onthullen en zijn bijdrage aan de kunst om literaire bronnen om te zetten in film.
