Beeld vormt de kern van elke film, maar zonder de juiste audio om dit te ondersteunen, komt een film misschien niet zo goed tot leven. Een goed doordachte soundtrack heeft vele functies: het bepaalt de sfeer van een scène, brengt emotie over en laat hints achter die het publiek helpen de verhaallijn te begrijpen. Het kan ook worden gebruikt om anticipatie op te bouwen voor een dramatische reeks of om de juiste sfeer te creëren voor een romantisch intermezzo.
Hoewel sommige filmmakers er misschien de voorkeur aan geven hun soundtracks te maken, is de beste optie vaak een reeds bestaand nummer te vinden dat goed past bij het onderwerp van de film en helpt om het gewenste emotionele effect te bereiken. Op deze manier fungeert de soundtrack als de “kleur” van de film en vult hij delen van het verhaal in die alleen het script en de dialoog niet kunnen. Dit is een geweldige techniek om te gebruiken in documentaire films, waarbij het doel is om kijkers een venster te bieden op een wereld die ze anders misschien niet te zien zouden krijgen. Sommige filmmuziek is zo iconisch dat ze synoniem is geworden met de films die ze begeleidt, zoals de krijsende snaren van Psycho of de angstaanjagende tuba in Jaws. Deze voorbeelden, samen met andere memorabele soundtracks zoals de opbeurende liefdesliedjes van Dirty Dancing of de triomfantelijke marsmuziek van Apocalypse Now, dienen allemaal om kijkers naar een andere plaats of tijd te brengen.
De kracht van muziek gebruiken om de toon voor een scène te zetten, is vooral belangrijk in films die een bepaalde historische periode of geografische locatie weergeven. De opzwepende patriottische volksliederen in WWI-films, de hartverscheurende oceaangeluiden van Titanic en de angstaanjagende demonische gezangen in The Exorcist vertrouwen allemaal op passende muziek om die sferen over te brengen. Filmmakers kunnen zelfs specifieke datums en tijdperken aanscherpen door het gebruik van een leidmotief, waarbij bepaalde muzikale thema’s worden gebruikt om belangrijke gebeurtenissen of personages aan te duiden. De beste films kunnen het publiek meenemen naar de plaatsen waar de actie plaatsvindt, waardoor ze vergeten dat ze in een bioscoop zitten in plaats van thuis op de bank. De juiste soundscape kan ook helpen bij deze onderdompeling, waardoor het realiteitsgevoel dat kijkers kunnen ervaren, wordt versterkt door hen te laten horen hoe het zou zijn om door een drukke stadsstraat te lopen of voor een brullende waterval te staan.
Filmmuziek helpt niet alleen om de scène te bepalen, maar kan ook karaktereigenschappen en emoties overbrengen, en gevoelens zoals woede of angst oproepen bij een publiek. Dit wordt bereikt door het gebruik van zowel diëgetische als niet-diëgetische muziek. Diëgetische muziek is een geluid dat uit de setting van de film komt, zoals de wekker in de Groundhog Day-clip hierboven of het drummen in het nummer dat wordt afgespeeld tijdens de achtervolgingsscène in Apocalypse Now. Niet-diëgetische muziek daarentegen is een muzikale achtergrond die aan de film wordt toegevoegd voor een meer dramatisch effect, zoals de meeslepende orkestcomposities van Star Wars of de gepassioneerde ballads van The Lion King.
